Mantelzorg is bijzonder en verdient veel waardering

“Belangrijk is dat we medewerkers niet langer overbelasten, maar dat we de zorg anders inrichten”, “In het verleden was het heel normaal om zorg te verlenen aan onze naasten, maar inmiddels is onze maatschappij hier niet meer op ingericht. Familie woont vaak niet meer in huis of nabij en traditionele kostwinnersgezinnen hebben plaatsgemaakt voor tweeverdieners. Om naast je eigen werk, de zorg voor je gezin én je eigen huishouden ook de mantelzorg georganiseerd te krijgen, is niet eenvoudig”, weet ze. “Mantelzorg beperkt zich vaak niet tot even ’s ochtends helpen met opstaan, wassen en steunkousen aantrekken. Er moeten ook huisartsen- en ziekenhuisbezoeken worden ingepland en vaak moeten ook het huishouden en de administratie worden opgevangen. Bovendien moeten mantelzorgers direct beschikbaar zijn bij incidenten.”

“In het verleden was het heel normaal om zorg te verlenen aan onze naasten, maar inmiddels is onze maatschappij hier niet meer op ingericht. Familie woont vaak niet meer in huis of nabij en traditionele kostwinnersgezinnen hebben plaatsgemaakt voor tweeverdieners. Om naast je eigen werk, de zorg voor je gezin én je eigen huishouden ook de mantelzorg georganiseerd te krijgen, is niet eenvoudig”, weet ze. “Mantelzorg beperkt zich vaak niet tot even ’s ochtends helpen met opstaan, wassen en steunkousen aantrekken. Er moeten ook huisartsen- en ziekenhuisbezoeken worden ingepland en vaak moeten ook het huishouden en de administratie worden opgevangen. Bovendien moeten mantelzorgers direct beschikbaar zijn bij incidenten.”werkplezier.”

Ontstaan vanuit noodzaak

Mantelzorg ontstaat dikwijls vanuit een noodzaak, omdat er geen andere zorg beschikbaar is. “Je ziet vaak dat mantelzorg begint vanuit een goed hart en met kleine ondersteunende taken”, vertelt Natascha. “Maar naarmate de situatie van de zorgbehoevende achteruit gaat, wordt het steeds ingewikkelder om de zorg geregeld te krijgen. Want hoewel misschien wel financiële middelen beschikbaar zijn, is er een enorm tekort aan zorgprofessionals. De thuiszorg is onderbemand. En ook een plek in een verzorgingshuis is niet zomaar geregeld. De wachtlijst voor dementerende ouderen is in sommige regio’s zelfs opgelopen tot meer dan twee jaar! In die tijd kun je je naasten moeilijk aan hun lot overlaten. Er móet dus iets geregeld worden.”

Met alle liefde

Ook Natascha is een tijd mantelzorger geweest voor haar moeder. “Ik woonde 100 kilometer verderop en dat maakte de zorg direct complex”, vertelt ze. “Maar ook in mijn geval was er geen andere optie om de zorg te organiseren. Mijn zus en ik hebben de zorg voor onze moeder met alle liefde opgepakt, maar het legde wel een enorm beslag op onze tijd én energie. Gelukkig woonde mijn zus dichtbij en kon zij de directe vragen oppakken. Ikzelf werkte in die tijd onregelmatige uren in de verpleging. Op de dagen dat ik niet aan het werk was, reed ik vaak op en neer om structurele zaken te regelen. Ook ging ik mee naar doktersbezoeken, al was dit soms lastig te plannen.”

Grote impact

”Pas wanneer de mantelzorg niet meer nodig is en je komt tot rust, ervaar je pas écht wat de impact was, benadrukt Natascha. “Ik zie het bovendien bij mijn medewerkers. Ik werk op dit moment als interim-manager. Diverse medewerkers op mijn afdeling zijn ook mantelzorger en hebben grote moeite om hun werk om de mantelzorg heen te plannen, of andersom. De flexibiliteit die werkgevers tegenwoordig van hun medewerkers eisen, als gevolg van de enorme onderbezetting, zorgt regelmatig voor conflicten. Medewerkers moeten vaak ‘nee’ zeggen als hen gevraagd wordt om extra uren te maken of om diensten te ruilen, wat ook gevolgen heeft voor de teamspirit. Niet omdat ze niet wíllen, maar omdat ze simpelweg niet kúnnen. Voor de lange termijn is dit geen werkbare situatie. Een medewerkster die ’s ochtends voor haar hulpbehoevende dochter zorgt, kan onmogelijk voor 9 uur met haar dienst starten. En een goede vriendin die voor haar demente vader zorgt, moet regelmatig haar werk onderbreken voor een calamiteit. Dit kan één of twee keer gebeuren, maar niet consequent. Wanneer zorg en werk teveel in conflict raken, móeten ingrijpende keuzes worden gemaakt.”

Tips

Natascha deelt graag een aantal tips voor wie mantelzorger is of (ineens) wordt:

Denk na over de lange termijn. “Vaak start mantelzorg vanuit een goed hart: ik kom wel even helpen opstarten, douchen of … Dit is heel nobel, maar wees je bewust van het feit dat situaties naar de toekomst toe vaak complexer worden. Tijdelijke hulp verandert (te) vaak in permanente zorg én in een grote belasting voor de mantelzorger.”
Mantelzorg is een gezamenlijke verantwoordelijkheid. “Je hóeft het niet alleen te doen. In veel families neemt één persoon de gehele mantelzorg op zich, terwijl de rest ook prima zijn steentje kan bijdragen. Kom regelmatig samen om de balans op te maken. Kan iedereen de zorg nog aan? Waar is ondersteuning nodig of gewenst? En wie kan dit oppakken?”
Stel een grens voor jezelf en ga hier niet overheen. “Alleen dan kunnen werk, zorg en privé in balans blijven.”
Ga op tijd het gesprek aan. Bijvoorbeeld als de zorgsituatie verandert. “Vaak wachten mensen tot de situatie zo ingewikkeld is geworden, dat werk, zorg en privé echt niet meer te combineren zijn. Oftewel: totdat het water aan hun lippen staat. Om dan pas alternatieve opties te verkennen, is echt te laat. Want veel alternatieven zijn niet zomaar geregeld.”
Sta open voor alternatieven. “Veel zorgbehoevenden vinden het fijn om verzorgd te worden door iemand die ze kennen én vertrouwen, liefst in hun eigen (huiselijke) omgeving. De mantelzorg die dagelijks of wekelijks wordt verleend, wordt voor hen al gauw een vanzelfsprekendheid. Zo lang de zorg goed verloopt, is de stap naar bijvoorbeeld professionele zorg of een verpleeghuis te groot. Ga hier dus op tijd het gesprek over aan. Bijvoorbeeld de huisarts en/of gemeente kunnen je hierin ondersteunen. Zo voorkom je dat de zorg je boven je hoofd groeit, je thuissituatie onder druk komt en/of dat je zelf uitvalt.
Deel met je leidinggevende dat je mantelzorger bent. “Alleen als je leidinggevende wéét wat er in jouw privéleven speelt, kan er (tijdelijk) iets geregeld worden en ontstaat er (meer) begrip op de werkvloer.”

Mantelzorgers zijn essentieel voor onze samenleving

”Helaas is nog altijd onderbelicht hoeveel mensen in Nederland mantelzorger zijn, meent Natascha. “We onderschatten niet alleen hoeveel geld hiermee bespaard wordt, maar vooral hoe groot onze beroepsgroep zou moeten zijn wanneer al deze mantelzorgers zich zouden terugtrekken. Om hun taken professioneel over te nemen, is echt onmogelijk. Mantelzorgers zijn essentieel voor onze samenleving. Maar ook voor de kwaliteit van leven voor hun naasten. Hiervoor kunnen ze geen waardering genoeg krijgen…”

Zorgzorro: de sleutel naar verbinding met de juiste zorgprofessional

Heb jij een ervaren zorgprofessional nodig? Iemand die op locatie voor je klaar kan staan óf iemand die ook vanuit de thuisomgeving belangrijke werkzaamheden kan verrichten. Je vindt de juiste professional bij Zorgzorro. Op onze website vind je meer informatie over de mogelijkheden. Natuurlijk kun je ook altijd vrijblijvend contact met ons opnemen.

Neem contact met ons op